Kategori: Makaleler

Kast Kavramı Ne Demek? Toplumun “Sosyolojik Tetris”iyle Tanışın! 🎭 Spoiler: Hayır, “kast” sadece dizideki oyuncu listesi değil! Giriş: “Kast mı dedin? O da neyin nesi?” 🤔 Toplum dediğimiz şey, aslında devasa bir tiyatro sahnesi gibi. Kimimiz sahnede başrol peşindeyken, kimimiz arka planda dekor taşıyoruz. Ama bu roller bazen sadece yeteneğe göre değil, doğduğumuz yere, ailemize, hatta saç rengimize kadar belirleniyor. İşte burada devreye “kast sistemi” dediğimiz, sosyolojik Tetris oyunu giriyor. Parçaları istediğin gibi çeviremezsin; nereye düştüysen orada kalırsın! 🎭 Hadi gelin, bu kavramı anlamaya çalışalım ama bunu yaparken akademik bir dille değil, kahkaha eşliğinde yapalım. Çünkü kim dedi sosyolojinin sıkıcı…

Venüs Neden En Sıcak? Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimleri Üzerine Bir Analiz Bir Sosyolog Olarak Toplumsal Yapıları ve İnsan İlişkilerini Anlamaya Giriş Bazen insanlar, evrenin derinliklerine dair merak duyduklarında, gözlerini gökyüzüne çevirirler. Ancak, gökyüzüne bakarken, bazen sadece yıldızlar ve gezegenler hakkında düşünmekle kalmayız; aynı zamanda bu gezegenlerin bize nasıl dair olduğunu, toplumsal yapılarımızın ve ilişkilerimizin nasıl şekillendiğini de sorgularız. Sosyoloji, insan topluluklarının ve bireylerin davranışlarını anlamaya çalışan bir disiplindir, ancak bazen toplumsal yapılarla ilgili önemli dersleri, en uzak gezegenlerden bile öğrenebiliriz. İşte, Venüs gezegeni de bu bağlamda ilginç bir metafor olabilir. Neden en sıcak gezegen olduğu sorusunun ardında, toplumsal normlar,…

Trikrom Boyama Ne Demek? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Bir ekonomist olarak dünyaya baktığımda, her kararın bir maliyeti olduğunu bilirim. Kaynaklar sınırlıdır, ihtiyaçlar ise sınırsız. Bu temel gerçek, ister bir bütçe planlaması yaparken ister bir tıbbi işlemde kullanılan malzeme seçimini değerlendirirken değişmez. Trikrom boyama kavramı, yüzeyde tıbbi ya da biyolojik bir yöntem gibi görünse de, aslında ekonomik düşünceye dair derin bir metafor sunar. Çünkü tıpkı ekonomide olduğu gibi, burada da “seçim”, “denge” ve “kaynakların etkin kullanımı” esastır. Trikrom Boyama: Tanım ve Ekonomik Anlamı Trikrom boyama, histolojik bir yöntemdir; yani dokulardaki farklı yapıların belirginleşmesi için üç farklı renkten oluşan bir boyama tekniğidir.…

Cep Telefonu Nasıl Güncellenir? Ekonomik Bir Perspektiften Dijital Yenilenmenin Bedeli Giriş: Bir Ekonomistin Düşünceleriyle Seçimlerin Bedeli Ekonominin en temel gerçeği şudur: Kaynaklar sınırlıdır, ihtiyaçlar ise sonsuz. Bu denklem, yalnızca makro düzeydeki üretim-tüketim ilişkilerini değil, günlük hayattaki kararlarımızı da şekillendirir. Cep telefonumuzu güncellerken bile aslında bir ekonomik tercih yaparız — zaman, enerji, veri kullanımı ve teknolojiye yatırım arasındaki ince dengeyi kurarız. Bir ekonomistin gözünden bakıldığında, “Cep telefonu nasıl güncellenir?” sorusu yalnızca teknik bir işlem değil, bir kaynak tahsis stratejisidir. Bu yazıda, güncelleme sürecini piyasa dinamikleri, bireysel karar mekanizmaları ve toplumsal refah bağlamında ele alarak dijital ekonominin görünmeyen yüzünü inceleyeceğiz. — Bir…

Süpermarketler Hangileri? Ekonomi Perspektifinden Bir İnceleme Giriş: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Bir ekonomist olarak, dünyayı genellikle kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlı kaynakların nasıl tahsis edildiği üzerinden analiz ederim. Ekonomi, kararların yapılma biçimiyle şekillenir. Tıpkı bireysel bir tüketicinin hangi ürünü seçeceği gibi, devasa işletmeler de kararlarını bu bağlamda verir. Bugün, süpermarketlerin ekonomiye olan etkilerini ele alırken, bu seçme ve tahsis etme sürecini dikkate almak oldukça önemlidir. Süpermarketler, sadece ürünlerin satıldığı yerler değil, aynı zamanda piyasa dinamiklerinin işlediği, bireysel kararların toplumsal refaha etki ettiği alanlardır. Türkiye’deki süpermarketler, ekonomik yapıyı doğrudan etkileyen aktörlerden biridir. Peki, bu süpermarketler hangi özelliklere sahip ve nasıl…

Sabah telefonuma gelen fotoğrafla uyandım: Kartepe’nin zirvesi alabildiğine bembeyaz. Mesaj atan arkadaşımla konuyu açtık: “Kar kalınlığı kaç santim olmuş dersin?” İşte bu merakla başladım veri toplamaya — çünkü söylenenle gerçekte ölçülen birçok zaman birbirinden farklıdır. Aşağıda, Kartepe’de kayıtlara geçmiş değerleri, olayların perde arkasını ve yörede yaşayan insanların gündelik bakış açısını harmanlayarak anlatıyorum. Kartepe’de Şu An Kar Ne Kadar? Resmî Veriler ve Çelişkiler Resmî kaynak Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün kar kalınlıkları sayfasında doğrudan “Kartepe” için güncel değer yayınlanmadı. :contentReference[oaicite:0]{index=0} Ancak kayak merkezleriyle ilgili haberler ve yerel medyadan derlenen bilgiler, farklı ölçümler sunuyor. Örneğin, TGRT Haber’in 21 Şubat 2025 tarihli haberi, Kartepe’de kar…

Kardelen Çiçeği Koparmak Neden Yasak? Mizahın Eşliğinde Ciddi Bir Konu Merhaba! Bugün kış ortasında beyaz kravatını takıp “ben geldim” diye beliren kardelenin başına neden “dokunma” tabelası asıldığını, eğlenceli ama bilimsel bir gözle konuşalım. Gülümseyerek öğrenmeyi sevenler için birebir! Hadi, “Kardelen çiçeği koparmak neden yasak?” sorusunu birlikte çözelim. Kısacık Giriş: Kardelen, Neden Bu Kadar Özel? Kardelen (Galanthus spp.) kışın tam ortasında çiçek açan, soğanlı bir bitki. Yani çiçeğini koparmak, yalnızca bir “fotoğraflık an”ı değil; toprağın altında yıllarca emek veren bir soğan bankasını da etkiliyor. Üstelik kardelenlerin uluslararası ticareti CITES listesinde düzenleniyor; özellikle Galanthus elwesii (bizde sık görülen tür) bu kapsamda takip…

Nalburdan Ne Alınır? Siyaset Biliminin Merceğinden Bir Güç ve Araç Analizi Bir siyaset bilimci olarak, sabah yürüyüşümde karşılaştığım küçük bir nalbur dükkanı beni düşündürdü. Raflarda dizili çekiçler, vidalar, boyalar, zincirler… Hepsi gündelik yaşamın görünmez kahramanları. Ama siyasal gözle baktığınızda, nalbur sadece bir malzeme satıcısı değil; güç, düzen ve sistem metaforlarının somutlaştığı bir mekândır. Peki, gerçekten “Nalburdan ne alınır?” sorusu sadece bir alışveriş sorusu mudur, yoksa toplumun iktidar ilişkilerini anlamak için bir anahtar mı? İktidarın Tornavidası: Araç, Amaç ve Kontrol Bir nalbur dükkanında satılan her nesne, iktidarın mikro bir temsilidir. Bir çekiç, gücün doğrudan kullanımını; Bir vida, sistemin yavaş ama kalıcı…

Huzur Hakkı mı Maaş mı? Felsefi Bir Bakış Bir filozof, bazen dünyanın karmaşık ve çok katmanlı yapısını, bize en basit gibi görünen bir soru üzerinden çözmeye çalışır. “Huzur hakkı mı, maaş mı?” sorusu da işte böyle bir sorudur. İlk bakışta, belki de gündelik hayatta karşılaşılan sıradan bir ikilem gibi görünebilir; ancak derinlemesine düşündüğümüzde, bu sorunun ardında etik, epistemolojik ve ontolojik sorular yer alır. Huzur hakkı ve maaş arasındaki seçim, sadece bir maddi fayda meselesi değil, aynı zamanda yaşamın anlamı, insanın varlık durumu ve toplumla olan ilişkisiyle ilgili temel bir sorudur. Bu yazıda, bu iki kavramı felsefi bir çerçevede analiz edeceğiz.…

Kalpte Kaç Adet Karıncık Vardır? Basit Bir Sayı mı, Yoksa Yanlış Bir Alışkanlık mı? En baştan açık konuşayım: “Kalpte kaç adet karıncık vardır?” sorusunu ezber sınavı gibi sorup “iki” diye geçiştirmek, tıbbı poster cümlelere indirgemenin en yalın örneği. Bilgiyi hızlı, steril ve tartışmasız seviyoruz; ama bu hız çoğu zaman düşünmeyi, bağlamı ve istisnaları eziyor. Peki gerçekten tek bir sayı, kalbin karmaşık mimarisini ve klinik gerçeğini açıklamaya yetiyor mu? Kısa cevap: İki karıncık vardır: sağ karıncık (ventriculus dexter) ve sol karıncık (ventriculus sinister). “İki” Doğru, Ama Eksik: Sayının Arkasına Saklanan Gerçekler Elbette temel anatomi tutarlıdır: Sağ karıncık kanı akciğerlere yollar, sol…